Uzay sondası, kısaca uzay hakkında bilimsel verileri, bilgileri toplamak için uzayda seyahat eden uzay araçlarıdır ve bu şekilde tanımlanır. Uzay sondalarının yanında bir astronot bulunmaz ve bilim insanlarının incelemesi için elde ettiği verileri Dünya’ya geri gönderir.
Uzay Sondası Araştırmaları
Sputnik 1, uzaya çıkan ilk uzay sondasıdır. 4 Ekim 1957’de eski Sovyetler Birliği tarafından uzaya gönderildi. 31 Ocak 1958’de ise Amerika Birleşik Devletleri uzaya Explorer 1 adında bir uzay sondası gönderdi. Bu ilk sondalar Dünya’yı uzaydan inceledi ve “uzayda olmanın nasıl bir his” olduğunu ilk kez deneyimlememizi sağladı. Bu, Amerika Birleşik Devletleri ile Sovyetler Birliği arasındaki Uzay Yarışı’nın başlangıcı demektir.
Sondalar uzaya ulaştığında, iki ülke ay ve diğer gezegenleri geçmek için devamlı olarak sondalar göndermeye başladı. Mariner 2, başka bir gezegeni inceleyen ilk araştırma göreviydi. 14 Aralık 1962’de Mariner 2, Venüs gezegenini geçti. Venüs’ün oldukça sıcak bir gezegen olduğunu doğruladı.
Mariner 4 adlı bir diğer uzay sondası, bir gezegenin resmini çekmeyi başaran ilk uzay sondasıydı. 14 Temmuz 1965’te Mariner 4, Mars’ı geçmeyi başardı. Mars’tan gönderdiği görüntüler soğuk, kraterli, ay benzeri bir yüzeyi olduğunu ortaya çıkardı.
1971’de, Mariner 9 Mars’a geldi ve dünya dışı bir gezegenin yörüngesine giren ve çevresinde daireler çizen ilk uzay sondası olarak tarihe geçti. Mariner 9, güneş sistemindeki en büyük yanardağı gösteren Mars’ın bir fotoğrafını çekti.
Uzay sondaları hakkında en fazla sorulan sorulardan biri “Uzay sondası dünyaya geri döner mi?” dir. Bunun cevabı ise, hayır. Uzay sondaları görevlerine süresiz bir şekilde devam ederler ve kullanılamaz hale gelene kadar görevleri bitmez.
Zaman İçinde Uzay Sondalarının Gelişimi
Birçok uzay sondaları, Dünya’nın ve uzayın özelliklerini inceler ve çeşitli araştırmalar gerçekleştirir. Dünyadan çok uzaklardaki gezegenleri, yıldızları ve galaksileri incelemek için uzay teleskoplarıyla birlikte koordine olarak kullanılır. Diğer gezegenlere seyahat eden sondalar, bir gezegenin birçok özelliğini inceleyebilen basit makinelerden, gezegenler, aylar, asteroitler ve kuyruklu yıldızlar üzerindeki çok çeşitli özellikleri incelemek için büyük mesafeler kat eden gelişmiş sondalara dönüştü.
En ünlü sondalardan biri Voyager 1’dir ve üretilmiş sondalar arasında en uzak mesafeleri kat etmeyi başarmış olan uzay sondasıdır. 1977’de uzaya fırlatılan Voyager 1, Jüpiter ve Satürn’e ulaşan insansız bir uzay sondasıdır, bu gezegenlerdeki görevinin ardından güneş sistemimizin kenarına yöneldi. An itibariyle güneş sistemimizin dışında yer alıyor ve araştırmalarına burada devam ediyor.
