Etiket: sinizim örnekleri

Kinizm adıyla da bilinen Sinizm, dünyaya, özellikle de insanlara karşı karanlık bir tutum demektir. Sinistler (bu kelime alaycılar olarak da adlandırılır), insanların temelde açgözlülük ve kişisel çıkarlar tarafından motive edildiğine inanırlar; başkalarına güvenleri yoktur, genellikle çok olumsuzdurlar ve duygusallıktan uzaktırlar.

Klasik felsefede ise sinizmin tamamen farklı bir anlamı vardır, bugün ise neredeyse tam tersi! Ancak bu makale felsefeden çok edebiyattaki anlama odaklıdır, bu nedenle bu eski tanımı izninizle bir kenara bırakacağız.

Sinizm Örnekleri

Örnek 1

“Daha akıllı olmaya çalışırsan, daha iyi olmaya çalışırım.”

Bu, sinistlerin tavrını düzgün bir şekilde özetleyen oldukça yaygın bir alıntıdır ve bir tişörtün üzerindeki baskıdan alıntıdır. Bu tişörtü giyen kişi açıkça dünyadan şüphelenir ve herkesle arkadaşlık kurmakla ilgilenmez. Buna ek olarak, tanımadıkları insanlara karşı donuk bir bakışları vardır (Bunu yaparak karşıdaki kişiyi küçük gördükleri düşünülür.)

Örnek 2

“Birini eleştirmeden önce, onun ayakkabılarıyla kilometre yürümelisin.”

“Evet! Böylelikle onları eleştirdiğinizde, bir kilometre uzakta olursunuz ve onların ayakkabıları da sizde olur.”

Bu anlatım, ortak bir ahlaki duyguya alaycı bir tepkidir. İlk satır biraz daha şefkat ve empatiyi teşvik eder. İkinci satır bu duyguları reddeder ve ısıran tek satırlık bir cevap verir. (Not: Kişi gerçekten bir başkasının ayakkabılarını çalıp onlarla birlikte kaçarsa, bu, sinizmden çok nihilizm gibi görünmeye başlar.) Durun, hemen Nihilizmi araştırmak için farklı bir yere yönelmeyin; biraz sabrederseniz aşağıda sizler için Nihilizm ile ilgili tüm ayrıntıları yazdık.

Sinizmin Önemi

Edebiyat ve yaşamdaki en zorlayıcı karakterler genelde alaycıdır (sinisttir). Bunun neden olduğunu tahmin etmek zor değil aslında, insanlar genelde alaycı karakterleri izlemeye ve okumaya ilgi duyarlar. Bunun sebeplerinden biri, elbette gerçekçi olmalarıdır: Gerçek dünya çeşitli sinist insanlarla doludur, bu nedenleri ile alaycı karakterler çok inandırıcıdır ve sevilirler. Ancak bunlar oldukça karmaşık insanlardır ve sınırları zorlayan karakterlerdir. Çok farklı şekilleri ve tarzları vardır, bu onları ilginç ve tahmin edilemez kılar. İnsanların ilgisini çok çekmelerinin sebeplerinden biri de bu gizemli yapılarıdır.

Alaycı karakterler, zihnimizin derinliklerinde düşündüklerimizi söyler. Toplumda kabul görmek için bastırmaya çalıştığımız olumsuz duygu ve düşünceleri onlar dile getirirler.

Edebiyatta Sinizm Örnekleri

Örnek 1

“Sen öldüğünde kim senden çiçek ister? Kimse!” (Holden Caulfield)

Holden Caulfield edebiyatın en büyük sinistlerinden biridir. Genç ve özünde tatlı bir çocuk gibi görünüyor, ama insanlardan şüpheleniyor ve onları “sahte” olarak etiketlemek konusunda biraz erkenci davranıyor. Çiçeklerle ilgili yaptığı bu alıntıda gösterildiği üzere duygusallıktan pek haz etmiyor.

Örnek 2

“Tüm kederin hiçbir şeyi değiştirmedi, kaybettikleriniz size iade edilmeyecek. Her zaman kaybolacak. Boşluğu işaretlemek için sadece yaralarınız kaldı. Tek yapabileceğiniz, devam etmek ya da etmemek. Ama devam edersen, yaralarını yanında taşıdığını bilmelisin.” (Inman)

Soğuk Dağ (Cold Mountain)’ın ana karakteri olan Inman, Civil War’daki deneyimleriyle neredeyse mahvolmuş bir alaycıdır. Konfederasyon ordusundan ayrıldıktan sonra, düşünmek ve iyileşmek için eve geri döner ve bir sahnede karısına alaycı ama yaşamı onaylayan felsefesini ifade eder.

Ayrıca ülkemiz edebiyatının önemli isimlerinden Oğuz Atay’ın yazdığı Tehlikeli Oyunlar kitabındaki Hikmet Benol ve diğer bir kitabı olan Tutunamayanlar’daki Turgut Özben karakterleri, alaycı (sinist) karakterlere örnek olarak gösterilebilir.

Film/Dizi Kültüründen Sinizm Örnekleri

Örnek 1

Şimdi ayaktayım. Peki ya mutlu? Şimdi hepimiz ayaktayız. Bir çemberin içinde ayakta duran bir avuç aptalız” (Rocket Raccoon, Galaksinin Koruyucuları)

Rocket (Roket Rakun), alaycı anti-kahramanlara harika bir örnektir. Sürekli başkaları hakkında sert sözler söyler ve genelde kimse hakkında söyleyecek olumlu bir şeyi yoktur. Filmden yapılan bu alıntıda, onlara katılmaya karar verirken bile diğer Muhafızlarla dalga geçiyor.

Örnek 2

“Önemsiyormuşum gibi davranırsam bonus puan alır mıyım?” (Dr. Gregory House, House)

House, alaycılara örnek gösterilebilecek klasik yapımlardan biridir. House dizide bazı sahnelerde sinizme ve nihilizme yaklaşır, ancak ahlaki inançlarıyla bağını hiçbir zaman tamamen kaybetmez.

Sinizm (Kinizm) İle İlgili Terimler

Sardonik

Sardonik kelimesi, daha çok “sardonik gülme” kalıbıyla tanınır. Kısaca alaycı gülüş de diyebiliriz, yüz kaslarının spazm ile kasılmasıyla oluşan sırıtma şeklidir.

 Nihilizm

İnsanlar sinizmi, nihilizm ile sık sık karıştırsalar da aslında bu iki terim birbirinden oldukça farklıdır. Sinistler, duygusallığı ve yüzeysel “iyilik” ifadelerini reddederler, ancak genellikle ahlaki bir pusulaya sahiptirler ve gerçek duygulara sahip olabilirler. Nihilistler ise tüm ahlaki ilkeleri reddederler ve hayatın tamamen anlamsız olduğuna inanırlar. Bir nihilist spor müsabakası başkalarını öldürebilir; ancak bir sinist bunu asla yapmaz, başkası yaptığında da şaşırmaz.

Antikahraman

Örgütsel sinizm, antikahramanın en yaygın özelliklerinden biridir ve asalet, iyimserlik gibi “kahramanca” nitelikleri baltalayan bir özelliğe sahiptir. Anti kahramanlar genellikle kahramanlık rolünü üstlenmek istemezler, ancak günün sonunda hayatlarının anlamlı olmasını isterler ve başkalarını kurtarmaktan biraz gurur duyarlar. Bu tanıma dayanarak onların ikizler burcu olduklarını düşündüğünüzü tahmin edebiliyoruz.

Kara Mizah (Kara Komedi)

Kara mizah, ölüm, hastalık, savaş, dini değerler ve terörizm gibi komik olmayan şeyler üzerinden yapılan şakaları kapsar. İnsanlar olarak, olumsuz duyguları ve hoş olmayan deneyimleri perdelemek için sıklıkla mizaha başvururuz. Tabii bunu yaparken sınırı aşmak rahatsız edici olabilse de tüm bu değerleri aşağılamadan dikkatle kullanıldığında eğlenceli olabilir. Konumuzla ne alakası olduğunu merak edecek olursanız, sinistler genellikle kara komedi ustalarıdır.

Alaycı karakterler genellikle dramalarda, film/dizi ve kitaplarda birer mizah kaynağıdır. Bir dramada veya herhangi bir “ciddi” hikayede, duygusal temalar genellikle ön plandadır. Seyirciyi bu olumsuz ve duygusal konular esnasında sıkmamak için, aralara hafif de olsa mizahi diyaloglar eklemeyi ihmal etmezler. Genellikle bunu, trajik ve duygusal olaylardan fazla etkilenmeyen alaycı karakterlerle yaparlar.