Çin Seddi Neden ve Ne Zaman Yapıldı?
Çin Seddi, Kuzey Çin’de bulunan toplam 21.196 km uzunluğa sahip eski bir duvardır. Peki Çin Seddi neden yapıldı? Çin Seddi, ilk olarak İmparator Qin Shi Huang tarafından M.Ö. 3. yüzyılda Türk akınlarını önlemenin bir yolu olarak tasarlandı. Çin Seddi’nin en iyi bilinen ve en iyi korunan bölümü, Ming hanedanlığı döneminde MS 14. ila 17. yüzyıllarda inşa edildi. Çin Seddi Türklerin Çin’e girmesini hiçbir zaman etkili bir şekilde engellemese de, Çin medeniyetinin kalıcı bir sembolü olarak işlev görmeye başladı.
Çin Seddi Neden ve Ne Zaman Yapıldı?
Çin Seddi neden yapıldı? Kısaca, MÖ 221 ile MS 608 yılları arasında göçebe ulusları durdurmak ve Türklerin Çin’i kuzeyden işgal etmesini engellemek için yapıldı. Çin Seddi sadece basit bir duvar değil, aynı zamanda işaret kulelerini, kaleleri ve stratejik geçitleri birbirine bağlayan kapsamlı bir askeri savunma sistemiydi.
Savaş Sinyalini İletmek
Eski zamanlarda askerler, düşmanın uzaktaki konumuna bakmak için işaret kulelerinde garnizon kuracak ve düşmanlar yaklaştığında bir sonraki işaret kulesindeki diğer askerlere savaş sinyallerini göndereceklerdi, böylece ordunun her zaman savaşa hazır kalması amaçlanıyordu. Çin seddi neden yapıldı sorusunun en büyük cevaplarından birisi de şüphesiz ki bu iletişim gücü.
1991’de Çin Seddi boyunca bir deney yapıldı. Araştırmacılar, duvarın bir başından verilen mesajı işaret kuleleri ve arabalarla iletmek için ikiye ayrıldı. Deneye söz konusu olan mesafe yaşkalık 11,27 kilometreydi. İşaret kuleleri kullanılarak hedefe gönderilen mesaj yalnızca 7 dakika 26 saniye sürerken, araç ile 9 dakika 5 saniye sürdü. Bu deney gösteriyor ki, duvardaki işaret kulelerini savaşlarda gerçekten önemli bir rol oynayabiliyordu.
Çin Seddi’nin Diğer Amaçları Nelerdi?
Antik çağda, Çin Seddi’nin güneyinde, Merkez Ovası esas olarak ilerici tarım ekonomisini sürdürürken, Çin Seddi’nin kuzeyi, göçebe bir ulus, öncelikle hayvancılık ekonomisini geliştirdi. Barış zamanında, bu iki tür ekonomi Çin Seddi boyunca günlük malları birbirleriyle değiş tokuş etti. Orta Ovadaki insanlar göçebelere tahıl satarken, göçebeler atları ve deri gibi hayvansal ürünleri surlar boyunca Merkez Ovaya ihraç etti. Ayrıca, kültürel alışverişlere sahip olma ve ulusal entegrasyonu teşvik etme şansı verdi. Bir örnek, Tujue ordusu Tang Hanedanlığı’nda yenilgiye uğradığında (618 – 907), imparatorun teslim olan askerlere Çin Seddi boyunca yaşamalarını emretti ve bazı askerleri general olarak atadı. Çin Seddi neden yapıldı kısmını anladıysak geçelim Ming Hanedanlığı dönemine…
Ming Hanedanlığı Döneminde Duvar İnşaatı
Uzun geçmişine rağmen, bugünkü haliyle Çin Seddi, esas olarak güçlü Ming Hanedanlığı döneminde (1368-1644) inşa edilmiştir.
Moğollar gibi, erken Ming yöneticileri de sınır surları inşa etmeye pek ilgi göstermiyordu. 1421’de Ming imparatoru Yongle, eski Moğol şehri Dadu’nun bulunduğu yerde Pekin’i Çin’in yeni başkenti olarak ilan etti.
Ming hükümdarlarının güçlü eli altında, Çin kültürü gelişti ve bu dönem, Çin Seddi’ne ek olarak köprüler, tapınaklar ve pagodalar da dahil olmak üzere muazzam miktarda inşaata sahne oldu.
Bugün bilindiği şekliyle Çin Seddi’nin inşası 1474 civarında başladı. Bölgesel genişlemesinden sonra, Ming yöneticileri büyük ölçüde savunmacı bir tutum aldılar ve Çin Seddi’nin genişletilmesi bu stratejinin anahtarıydı.
Juyong Geçidi’nin batısından başlayarak Çin Seddi, sırasıyla İç ve Dış Duvarlar olarak adlandırılan güney ve kuzey hatlarına bölündü. Stratejik “geçitler” (yani kaleler) ve kapılar duvar boyunca yerleştirildi; Pekin’e en yakın olan Juyong, Daoma ve Zijing geçitleri Üç İç Geçiş olarak adlandırılırken, daha batıda Yanmen, Ningwu ve Piantou, Üç Dış Geçit olarak adlandırdı.
Çin Seddi’nin Önemi
Çin Seddi neden yapıldı sorusuna cevap bulduğumuza göre gelelim önemine… 17. yüzyılın ortalarında, merkezi ve güney Mançurya’dan gelen Mançular, Çin Seddi’ni aştı ve Pekin’e girdi, sonunda Ming Hanedanlığı’nın düşüşünü ve Qing Hanedanlığı’nın başlangıcını zorladı.
18. ve 20. yüzyıllar arasında Çin Seddi, Batı dünyası için Çin’in en yaygın amblemi olarak ortaya çıktı ve hem fiziksel (Çin gücünün bir göstergesi olarak) hem de Çin devletinin püskürtmek için koruduğu engelin psikolojik bir temsili olarak ortaya çıktı.
Bugün, Çin Seddi genel olarak insanlık tarihinin en etkileyici mimari özelliklerinden biri olarak kabul edilmektedir. 1987’de UNESCO, Çin Seddi’ni bir Dünya Mirası alanı ilan etti.
Ayrıca 20. yüzyılda ortaya çıkan popüler bir iddia, uzaydan görülebilen tek insan yapımı yapı olduğunu iddia ediyor.
Yıllar geçtikçe, çeşitli noktalarda duvarların içinden yollar kesilmiş ve pek çok bölüm asırlar süren ihmalden sonra bozulmuştur. Pekin’in 70 km kuzeybatısında bulunan Çin Seddi’nin en bilinen bölümü (Badaling), 1950’lerin sonunda yeniden inşa edildi ve her gün binlerce yerli ve yabancı turisti ağırlıyor.
