Etiket: Aktif Kömür Nedir?

Aktif kömür (karbon) günümüzde her yerde ve git gide yaygınlaşıyor. Diş macunları, kozmetik ürünleri ve içecek gibi ürünlerde bileşen olarak sıklıkla kullanılıyor; dondurmada bile! Etkili detoksifikasyon özelliğinden ötürü bazı insanlar, günlük yaşamlarında da aktif kömür kullanıyorlar. Makalemizde, aktif kömürün faydalarına ve iyi yönlerine olduğu kadar; risklerine de değineceğiz. 

Aktif Kömür Nedir?

Aktif kömür, yüksek sıcaklıklarda odun, hindistancevizi kabuğu gibi maddelerin yanmasıyla oluşan bir yan üründür. Odun gibi karbon kaynakları yandığında, geniş bir yüzey alanına sahip küçük parçacıklar oluşur ve oluşan bu parçacıklar ağır metallere, kimyasallara ve diğer toksinlere bağlanabilir ve bunları absorbe edebilir.

Bazı medeniyetler yüzlerce yıldır detoks amaçlı olarak aktif kömürü kullandılar. Bunun dışında doktorlar aşırı dozda uyuşturucu ve zehirlenme gibi durumları tedavi etmek, ishal semptomlarını hafifletmek gibi amaçlarla aktif kömürü önermiştir. Günümüzde birçok şirket, aktif kömürün birçok yeni kullanım alanını keşfettiği için tekrar popülerleşti ve pazar payı oldukça yüksek. Kısaca aktif kömürün kullanım alanları şu şekilde;

• Adrenal bezlerin detoksifikasyonu yoluyla yaşlanmayı geciktirme,
• Akne, sivilce tedavisi,
• Su filtrasyonu,
• Diş beyazlatma,
• Böcek Isırıkları,
• Bunun dışında akşamdan kalma (hangover) durumuna da iyi geliyor.

Gerçekten İşe Yarıyor Mu?

Bir anda tekrardan popülerleşmiş olmasından mıdır bilinmez, birçok insan aktif kömürün gerçekten bu kadar alanda işe yarayıp yaramadığını (haklı olarak) sorguluyor. Uygulanan pazarlama teknikleri sebebiyle mi, yoksa işlevselliği yüksek olduğu için mi bu kadar popülerleşti? Pazarlamasının iyi yapıldığı konusunda şüphe yok aslında, gelin bir de tıbbi olarak da test edilmiş aktif kömür faydalarını inceleyelim. 

Genel Detoksifikasyon

Aktif kömür, bağırsaktaki toksinleri etkisiz hale getirir ve sindirim sistemine bir bütün olarak ciddi faydalar sağlar. Sonrasında bu toksinler, dışkı yoluyla vücuttan atılır.

Hastanelerde acil servis çalışanları zaman zaman zehirlenmelere karşı aktif kömürü kullanırlar. Zehirli madde kan dolaşımına girmeden önce uygulanırsa aktif kömür etkisini gösterir ve ağır bir semptom yaşanmadan hasta iyileşir. 

İshal Önleyici ve Metabolik Etkiler

Aktif kömür, vücuttaki bakterilerin emilimini önler ve bu yolla ishali tedavi edebilir. Dahası, bazı insanlar aktif kömürü kilo vermeye yardım ettiği düşüncesiyle kullanılabileceğini iddia etse de kesinlikle kilo verme amacıyla kullanılmamalıdır.

Aktif kömürün bağırsak gazını, şişkinliği ve karın kramplarını azaltmada da etkili olduğu klinik araştırmalar sonucunda kanıtlanmıştır. Bazı çalışmalarda aktif kömürün, plasebolardan daha çok işe yaradığı da ortaya koyuldu. 

Kolesterol Yönetimi

Kolesterol seviyesini düşürerek yüksek kolesterollü bazı hastalara ciddi faydalar sağlayan aktif kömür, reçeteli kolesterol ilaçları kadar etkili bir maddedir. Bunun dışında konuyla ilgili, aktif kömür kullanımının vücuttaki iyi kolesterolü artırıp, kötü kolesterolü ise bir aylık zaman diliminde yüzde 25’e kadar azalttığı gözlemlendi.

Kronik Böbrek Hastalığı

Ulusal Biyoteknoloji Bilgi Merkezi (NCBI), aktif kömürü düşük protein içerikli bir diyetle birleştirmenin böbrek hastalığı tedavisinde ne denli faydalı olabileceğini öne süren bir çalışma yayınladı. Yaklaşık 1 yıl süren aktif kömür kullanımının ardından, birçok hastada kan, üre ve kreatin seviyelerinde ciddi azalmalar oldu. 

Aktif kömürün sağlığa olan faydalarına şüphe yok. Bununla birlikte etki derecesi, her kişinin sahip olduğu bünyeye göre değişecektir. 

Aktif Kömür Güvenilir Bir Bileşen Mi?

Birçok ilaçta ve takviyede olduğu gibi, aktif kömürün de bazı alanlarda yan etkilere sebep olması mümkün. Tüketmeden önce bu olası yan etkileri bilmeniz önemlidir, bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz;

• Kabızlık
• Kusma
• İshal
• Karın ağrısı
• Dışkı renginde gariplik

Bunun dışında aktif kömür, vücutta dehidrasyona ve bazı elektrolit dengesizliklere sebep olabilir. Aktif kömür hapı veya tableti kullanırken, tam bir bardak su içmek dehidrasyon gibi etkilerin önüne geçebilir. 

Aktif Kömür Nasıl Kullanılır?

Günümüzde tekrardan yaygınlaşmasıyla birlikte, birçok formda kullanılabiliyor. Aktif kömür hapları (eczanelerden temin edilebilir), toz, sıvı ve kozmetik ürünler gibi birçok formda kullanımı mümkün. 

Cilt yüzeyindeki ölü hücrelere, bakterilere ve kirliliğe iyi gelir. Bu sebeple aktif kömür bileşenli cilt bakım ürünleri tercih edilebilir. Yüz maskesi, nemlendirici ve duş jeli formları da mevcut. Bununla birlikte deodorantlarda da kullanılan aktif kömür, bakteri ve kokuları uzaklaştırırken, diş macunlarında kullanıldığında ise plağı temizler ve dişleri beyazlatır.

Aktif kömürü toz veya hap olarak kullanımda ise dikkat edilmesi gereken ilk şey, yüksek kaliteli aktif kömür olmasıdır. Bazı ürünler çok ucuz olur çünkü yapısında bazı zararlı bileşenleri de bulundururlar. 

Dozaj Nasıl Ayarlanır?

Alınacak doz, kişinin bünyesine, yaşadığı soruna ve semptoma göre değişir. Önerimiz, yaşadığınız soruna göre doktorunuzla görüşüp gerekli dozaj hakkında bizzat yetkili ağızdan bilgi almanız. 

Aşırı doz alındığı takdirde bazı hafif sorunları beraberinde getirebilir, ancak ölümcül olması söz konusu değildir. Bununla birlikte, aktif kömürü aşırı doz aldığınız takdirde alerjik reaksiyonlar, kusma ve mide ağrısı ihtimalleri olasıdır ve nadiren tıbbi müdahale gerekebilir. Alacağınız dozu kesinlikle doktorunuza danışmadan belirlemeyin.